Psychologiczne i zdrowotne skutki otyłości. Jak nadmiar masy ciała wpływa na jakość życia?
Strona główna » Poradniki » Psychologiczne i zdrowotne skutki otyłości. Jak nadmiar masy ciała wpływa na jakość życia?
Otyłość jest chorobą, która charakteryzuje się nadmiarem tkanki tłuszczowej w organizmie: powyżej 25% całkowitej masy ciała u mężczyzn i 30% u kobiet. Występuje ona u osób w każdym wieku, coraz częściej także u dzieci. Z tego powodu coraz częściej mówi się o niej w kontekście choroby cywilizacyjnej. Rozpoznaje się ją, gdy BMI przekracza 30 kg/m². Wśród jej przyczyn wymienia się: siedzący tryb życia, nieprawidłową dietę, przewlekły stres, stosowanie niektórych leków, ale też inne schorzenia (m.in. zespół policystycznych jajników, niedoczynność tarczycy). Skutki otyłości prowadzą do pogorszenia jakości życia.
Skutki otyłości dotyczą kilku sfer życia. Należy pamiętać, że nie jest to jedynie problem estetyczny. Nadmiar masy ciała prowadzi przede wszystkim do pogorszenia zdrowia na skutek zaburzenia pracy wielu organów wewnętrznych. Do tego dochodzą także emocjonalne, społeczne i psychologiczne skutki otyłości. Jakość życia osób otyłych jest zdecydowanie niższa, niż osób o prawidłowej wadze.
Skutki otyłości są groźne także dla kobiet w ciąży i ich nienarodzonych dzieci. Nadmiar tkanki tłuszczowej jest jedną z przyczyn poronienia, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu i wad wrodzonych. Warto także wspomnieć, że nadwaga i otyłość zaburzają płodność.
Zdrowotne skutki otyłości dotyczą niemal każdego układu w organizmie człowieka. Jest to spowodowane w głównej mierze tym, że komórki tłuszczowe uwalniają substancje (adipokiny), które oddziałują negatywnie na tkanki – m.in. rozwijając w nich oporność na insulinę. To jest z kolei przyczyną wielu innych zaburzeń.
Zdrowotne skutki otyłości to:
Skutki otyłości to także zaburzenia ze strony układu ruchu. Duża masa ciała prowadzi do przeciążenia stawów (głównie kolanowych i biodrowych). To z kolei powoduje ból utrudniający wykonywanie codziennych czynności. Osoby otyłe są także bardziej narażone na zwichnięcia i złamania kości (zwłaszcza nasady głowy kości udowej).
Liczne badania wykazały także związek między otyłością, a zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby nowotworowej. U kobiet jest to przede wszystkim: raka jajnika, szyjki macicy, piersi i pęcherzyka żółciowego. Natomiast u mężczyzn nadmiar tkanki tłuszczowej przyczynia się do zachorowania na raka prostaty i jelita grubego.
Równie ważne są psychologiczne skutki otyłości. Osoby otyłe mogą zmagać się z:
Osoby otyłe bardzo często odczuwają negatywne emocje. Są one związane nie tylko z wyglądem i reakcją społeczeństwa, ale często też z podejmowaniem prób redukcji masy ciała, które okazują się nieskuteczne. Może pojawić się poczucie winy w sytuacji niewykonania zaplanowanego treningu lub zjedzenia nadprogramowego posiłku. Wykazano także, że u osób otyłych często występuje depresja oraz inne zaburzenia nastroju.
Niekiedy pojawiają się u nich obsesyjne myśli dotyczące diety i odchudzania. Taka sytuacja może mieć dwa skutki. Pierwszym z nich są zaburzenia odżywiania i nieprawidłowa relacja z jedzeniem, drugim (paradoksalnie) częstsze sięganie po posiłek.
Ze względu na negatywne skutki otyłość zawsze wymaga leczenia. Trzeba pamiętać, że redukcja masy ciała jest długotrwałym procesem, który powinien przebiegać pod okiem specjalisty. Nieprawidłowe odchudzanie się także może spowodować wiele problemów zdrowotnych.
Aby poradzić sobie z otyłością, trzeba:
Jedną z metod leczenia otyłości jest także operacja bariatryczna, czyli zabieg zmniejszenia żołądka. Wskazaniem do jej wykonania jest BMI powyżej 40 kg/m² lub mniejsze wartości, jeżeli jednocześnie występują zdrowotne skutki otyłości.