Niedoczynność tarczycy a otyłość – czy jest związek między tymi chorobami?

Niedoczynność tarczycy a otyłość – czy jest związek między tymi chorobami?

Otyłość jest poważnym schorzeniem, które grozi wieloma powikłaniami. W jego przebiegu obserwuje się zwiększenie masy ciała, nadmiar tkanki tłuszczowej, a także jej stan zapalny. Może ono wystąpić w każdym wieku. Niestety coraz częściej obserwuje się je także u dzieci. Otyłość może mieć różne przyczyny. Jedna z nich to niezdrowy styl życia, czyli nieprawidłowa dieta i brak aktywności fizycznej. Zdarza się jednak, że jest skutkiem przyjmowania leków lub chorób przewlekłych. Często otyłość towarzyszy niedoczynności tarczycy.

Czym jest niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy jest zaburzeniem związanym z niedoborem hormonów produkowanych przez ten narząd. Jej przyczyna może być związana z uszkodzeniem tarczycy (np. jej stanem zapalnym), przyjmowaniem niektórych leków lub wycięciem tego narządu. Choroba pojawia się także na skutek niedoboru hormonu tyreotropowego (TSH).

Kiedy można podejrzewać niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy można podejrzewać, jeżeli pojawią się następujące objawy:

  • ciągłe uczucie zmęczenia i nadmierna senność,
  • pogorszenie stanu włosów,
  • zaburzenia cyklu miesiączkowego,
  • pogorszenie stanu skóry (np. jej nadmierne wysuszenie i rogowacenie),
  • stałe uczucie chłodu,
  • spowolnienie perystaltyki jelit i nawracające zaparcia,
  • zmiana tembru głosu przez pogrubienie strun głosowych.

Niedoczynność tarczycy często jest związana z otyłością.

Niedoczynność tarczycy a otyłość

Otyłość przy niedoczynności tarczycy jest efektem zaburzenia gospodarki hormonalnej. Wysoka wartość TSH może wpływać na zwolnienie metabolizmu. Zmniejsza się także dzienne zapotrzebowanie organizmu na energię. Tym samym dostarczanie takiej samej ilości kalorii, co zawsze, powoduje dodatni bilans kaloryczny. Skutkuje to wzrostem masy ciała. Tyciu sprzyjają także nieprawidłowe poziomy FT4. Badane są zależności między hormonami tarczycy, a insulinoopornością i leptyną.

Wzrost masy ciała przy niedoczynności tarczycy często jest związany z obrzękami i zatrzymywaniem wody w organizmie. Na koniec warto wspomnieć także o codziennych nawykach. Siedzący tryb życia i złe odżywianie się sprzyjają otyłości.

Czy niedoczynności tarczycy zawsze towarzyszy otyłość?

Otyłość przy niedoczynności tarczycy nie jest obecna u wszystkich chorych. Na wzrost masy ciała mają wpływ nie tylko hormony, ale także inne czynniki. Nie są na nią narażone osoby, które prawidłowo leczą to schorzenie i stosują się do wszystkich zaleceń lekarza. Ryzyko jej wystąpienia maleje również przy prowadzeniu zdrowego stylu życia, na który składa się odpowiednio zbilansowana dieta, codzienna aktywność fizyczna, a także wystarczająca ilość snu i odpoczynku.

Jak walczyć z otyłością przy niedoczynności tarczycy?

W zwalczaniu otyłości przy niedoczynności tarczycy dużą rolę odgrywa prawidłowa terapia tego schorzenia. Osoba chora powinna pozostać pod stałą opieką lekarza endokrynologa. Leczenie polega na przyjmowaniu preparatów, które zawierają L-tyroksynę. Dawka jest dostosowywana indywidualnie do każdego pacjenta. Terapia trwa zwykle przez całe życie. Pacjent powinien także regularnie wykonywać badania laboratoryjne.

W zwalczaniu otyłości przy niedoczynności tarczycy duże znaczenie ma także odpowiednia dieta. Przede wszystkim ważne jest ustalenie dziennego zapotrzebowania organizmu na energię. Jest to istotne, ponieważ na tej podstawie można ustalić kaloryczność posiłków. Ujemny bilans kaloryczny pozwala zmniejszyć masę ciała, zaś nadwyżki powodują tycie. Tutaj warto skorzystać z pomocy doświadczonego dietetyka, który przy ustalaniu diety weźmie pod uwagę wszystkie ważne czynniki.

Należy wyeliminować z diety produkty, które są powszechnie uznawane za niezdrowe i zwiększające ryzyko wzrostu masy ciała. Mowa o słodyczach, fast-foodach, napojach gazowanych i tłustych daniach smażonych. Warto pamiętać, że niedobre są też gotowe potrawy, zupy i sosy w proszku, a także różnego rodzaju dipy. Do jadłospisu należy włączyć świeże warzywa, produkty pełnoziarniste, oleje roślinne, a także źródła błonnika i pełnowartościowego białka. Dieta powinna dostarczyć także wszystkich niezbędnych witamin i minerałów.

W zwalczaniu otyłości przy niedoczynności tarczycy ważna jest także codzienna aktywność fizyczna (wystarczy około 30 minut każdego dnia). Mowa nie tylko o uprawianiu sportu (dobrze sprawdzi się m.in. rower, jogging, pływanie, gimnastyka), ale także ruszaniu się w ciągu dnia (np. spacerze, wchodzeniu i schodzeniu po schodach zamiast korzystania z windy).