Jak uchronić się przed zespołem poposiłkowym? Charakterystyka i objawy przypadłości

Jak uchronić się przed zespołem poposiłkowym? Charakterystyka i objawy przypadłości

Zespół poposiłkowy zdarza się zwykle po spożyciu potraw tłustych, smażonych lub bardzo słodkich. Powinny ich zatem unikać osoby po resekcji. Jego charakterystyczne cechy to uczucie pełności, wzdęcia, a nawet nudności. W leczeniu zespołu poposiłkowego stosuje się dietę eliminacyjną i farmakoterapię. Jeśli nie przynosi ono oczekiwanych efektów, należy rozważyć ingerencję chirurgiczną.

Zespół poposiłkowy – charakterystyka dolegliwości

Zespół poposiłkowy (ang. dumping syndrome, zespół poresekcyjny) to grupa objawów, które pojawiają się często u pacjentów po przebytych operacjach resekcji żołądka. Tego rodzaju ingerencja doprowadza do zaburzeń w funkcjonowaniu układu trawiennego, a konsekwencją tego jest zazwyczaj niedostateczne wchłanianie substancji odżywczych i zbyt szybkie wchłanianie się glukozy z jelit tuż po zjedzonym posiłku. W efekcie pokarm przedwcześnie dostaje się do jelita grubego i je obciąża. Wynikiem przeciążenia są dolegliwości ze strony układu pokarmowego, które mogą utrudnić codzienne funkcjonowanie.

Dumping syndrome to nie jedyne objawy, które dokuczają pacjentom po resekcji. Wśród innych patologii wymienia się na przykład zespół pętli doprowadzającej. Przyczyną jego powstania jest przejściowa niedrożność pętli po posiłku, która tworzy się z powodu powikłań pooperacyjnych. Mowa tutaj o zrostach, zwężeniach zespolenia żołądka z jelitem lub ich zbytnich zagięciach czy też niewłaściwej długości. Zespołowi pętli doprowadzającej towarzyszy szereg objawów, w tym bólowych, które można zniwelować jedynie operacyjnie.

Zespół poposiłkowy zdarza się często osobom otyłym, które przeszły operacje bariatryczne. Aby go uniknąć, muszą przestrzegać diety i zaleceń lekarza. Jeśli tego nie zrobią, będą narażone na uporczywe dolegliwości. Zespół poresekcyjny nie stanowi co prawda zagrożenia dla zdrowia, ale powoduje dyskomfort i wpływa na jakość życia pacjenta.

Jak różnicować wczesny i późny zespół poposiłkowy? Objawy

Wyróżnia się dwa rodzaje zespołu poposiłkowego: wczesny oraz późny. Pierwszy występuje zazwyczaj ok. 15 minut po spożytym posiłku, a jego główne objawy to kołatanie serca, tachykardia i uczucie niepokoju. Pacjent czuje też ciężkość w żołądku, znużenie i nieprzyjemne skurcze. Wczesny zespół poposiłkowy jest efektem spożycia dużej ilości wysokoosmotycznego pokarmu, który, trafiając do jelita cienkiego, powoduje rozdęcie jego ścian oraz nadmierną produkcję niektórych hormonów, mających wpływ na rozszerzanie się naczyń krwionośnych.

Późny zespół poposiłkowy jest dużo bardziej uciążliwy. Pojawia się nawet po kilku godzinach od zjedzenia pokarmu. Za czynnik sprawczy jego powstania uważa się zaburzenia w wydzielaniu insuliny. Występują one, gdy nadmiar glukozy przedostaje się do jelita cienkiego i dopiero tam wchłania się. Nie może to nastąpić w żołądku, gdyż ten zbyt szybko się opróżnia. Późny zespół poposiłkowy objawia się nudnościami, wzdęciami, bólem brzucha, a także pustym odbijaniem. W badaniach pacjenta można zauważyć hipoglikemię (spadek poziomu cukru we krwi), która osłabia organizm.

Jak uchronić się przed zespołem poposiłkowym i jak go leczyć, gdy się pojawi?

Przed zespołem poposiłkowym można się uchronić dzięki odpowiedniej diecie – bogatej w białko i tłuszcze, lecz ubogiej w węglowodany. Należy też ograniczyć podaż cukrów prostych, które wywołują niepożądane objawy. Pacjent, który jest po resekcji, musi spożywać kilka posiłków na dzień w małych porcjach. Nie może też jeść zbyt szybko. Każdy kęs ma być dokładnie i powoli przeżuwany. Posiłek ponadto nie powinien być za zimny ani za gorący. Jeśli mimo trzymania się zasad dojdzie do wystąpienia zespołu poposiłkowego, należy zastosować dietę eliminacyjną. Polega ona na odrzuceniu tłuszczy roślinnych i zwierzęcych oraz cukrów prostych. W przypadku późnego zespołu poposiłkowego i wystąpienia jego objawów pacjent powinien spożyć jeszcze jeden drobny i lekki posiłek, aby zminimalizować dyskomfort.

Inne sposoby leczenia zespołu poposiłkowego wdraża się, gdy dieta nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Zazwyczaj jest to farmakoterapia. Ingerencja chirurgiczna i poprawa zespolenia są ostatecznością. Wykonuje się je, gdy pomimo przyjmowania leków i zmiany nawyków żywieniowych dochodzi do niedrożności jelita.